Źródło: https://www.4gress.com/sights/entry/101039.html
Birka
Jedna z ważniejszych faktorii handlowych Półwyspu Skandynawskiego zwana bramą do środkowej Szwecji. Nas współczesnych, nie porazi jej ogrom, gdyż przebywało tam około tysiąca stałych mieszkańców. Osada leżała na wyspie Björkön we wschodniej części jeziora Mälaren (30 kilometrów na wschód od dzisiejszego Sztokholmu) i miała połączenie wodne z Bałtykiem. Choć niektórzy twierdzą, że średniowieczna Birka to sam Sztokholm. Wysuwają taką hipotezę w oparciu o nieco mgliste przesłanki, jak choćby zapiski Adama z Bremy zawarte w Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum, według których mieszkańcy Birki wybudowali dla obrony przed piratami dwudziestokilometrowy mur.
Początek księgi pierwszej Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum Adama z Bremy, w rękopisie wiedeńskim
Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/Gesta_Hammaburgensis_ecclesiae_pontificum
Z uwagi na źródłosłów nazwy Birka, mianowicie birk miało oznaczać w uproszczeniu targ, rynek, miejsce na rynku i było często wykorzystywane w nazewnictwie na terenie całej Skandynawii, sprzeczności u Adama z Bremy mogły pojawić się dlatego, iż opisywał on pod tą nazwą rożne miejsca.
IX i X Birka wieku była jednym z głównych ośrodków handlowych Północnej Europy. Docierały tu towary z Bizancjum, Chin, Fryzji, Saksonii czy nawet Persji. Bito monety co świadczyło o wysokim statusie osady. W 936 roku miasto zniszczyli Duńczycy, a nie było to prostym zadaniem gdyż, od strony wody dostępu strzegł skärgärd czyli utworzony ze złomów skalnych podwodny pas ze stosunkowo wąskim wejściem do portu zabezpieczonym łańcuchem. Od strony lądu zaś, sześciometrowej wysokości kamienno-ziemny wał. Kilka lat później najeźdźców przegnał ze szwedzkiej ziemi konung (król) Eryk Zwycięski.
Źródło: https://www.reddit.com/r/papertowns/comments/6yufpd/the_viking_trading_town_of_birka_around_the_9th/
Z czasem osada straciła na znaczeniu i pod koniec X wieku (ok 960 roku) została opuszczona. Jej rolę przejęła sąsiednia, istniejąca do dziś - Sigtuna.
Przyczyny do dzisiaj nie są jasne. Funkcjonują dwie hipotezy: atak i zniszczenie osady przez wrogów i spadek poziomu wody w jeziorze Mälaren, co z kolei zamknęło szlaki żeglugowe. Jak było naprawdę? Być może obydwie te przyczyny wystąpiły jednocześnie.
W czasach teraźniejszych prowadzone są tam zakrojone na szeroką skalę prace archeologiczne i Birka została wpisana na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO, patrz: http://whc.unesco.org/en/list/555
Comments